AN HET BESTUUR
Lezing 26 februari 2013: “Glas in lood”
Spreker is
Alex Luigjes, de bekende Amersfoortse glazenier. Hij vertelt over
verschillende ascpecten van het glazeniersvak. Zo komen aan de orde
ontwerpen en uitvoeren van nieuw glas in lood, restaureren van glas in
lood en gebrandschilderd glas en het ontwerpen en uitvoeren van
kunstopdrachten in glas.
De lezing wordt gehouden in Museum Flehite en begint om 20.00 uur.
Toegang voor leden van de OVF is gratis (Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50).
Ledenbijeenkomst
Naar aanleiding van de enige tijd
geleden gehouden enquête onder de leden van de OVF heeft het bestuur een
aantal leden uitgenodigd om met elkaar te spreken over de visie op de
toekomst van de OVF. Dit gesprek zal plaatsvinden op 19 februari a.s. in
de Martuskerk, Copernicustraat (hoek Marconistraat) in Amersfoort en
beginnen om 20.00 uur.
Als u geen uitnodiging voor deze bijeenkomst
hebt ontvangen, maar toch graag aan een dergelijk gesprek zou willen
deelnemen, dan nodigen we u daarvoor van harte uit (zolang er plaats
is). U kunt u aanmelden bij de voorzitter (p.jonkman@kpnmail.nl).
Nieuwe leden
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
Algemene Ledenvergadering
Op 26 maart 2013 hopen we
onze Algemene Ledenvergadering te houden. Tijdens die ver- gadering kunt
u weer kennis maken met de activiteiten van en binnen de vereniging.
Evenals vorig jaar zal de Collectiecommissie een aantal voorwerpen uit
de collectie van het museum presenteren. En wel in de vorm van VERZOEKNUMMERS.
Als u meer wilt weten van een of meer voorwerp(en) in het museum, kunt u
dat melden bij de voorzitter van de Collectiecommissie, Ger de Ree (deree@capriolus.nl) De vijf meestgenoemde voorwerpen zullen tijdens de vergadering worden behandeld.
Excursie naar Bennekom en Nijmegen
(zaterdag 15 juni 2013)
Onze excursie gaat in 2013 naar het Kijk- en Luistermuseum in Bennekom en naar Museum Het Valkhof en de Ottoonse kapel in Nijmegen.
In Nijmegen worden we rondgeleid door
niemand minder dan Anton van Hooff, deskundige op het gebied van de
Oudheid. Hij publiceerde onder meer over Marcus Aurelius, Athene, Nero
& Seneca en Caesar. Hij schrijft voor diverse kranten en
tijdschriften en hij geeft lezingen over onderwerpen uit de klassieke
geschiedenis.
Vertrek om 9.15 uur en terugkeer om 17.30 uur aankomst in Amersfoort. U gaat toch ook mee?
De OVF-excursie is alleen voor OVF-leden en gaat door bij 35
aanmeldingen. De kosten bedragen € 45,- per persoon. U kunt zich opgeven
door een e-mail te sturen naar excursie@historisch-amersfoort.nl (bent
u vegetariër of volgt u een dieet, wilt u dit dan bij opgave
vermelden?) en het bedrag direct over te maken op bankrek.nr. 3795666
t.n.v. Oudheidkundige Vereniging Flehite (met vermelding van
‘Excursie’). Uw inschrijving is pas geldig zodra uw betaling binnen is.
Met opgave van redenen is 100 % terugstorting mogelijk tot 18 mei, 50 %
tot 1 juni, 0 % vanaf 1 juni.
GENDA (zie ook het programma van de NGV in deze nieuwsbrief)
Dinsdag 26 februari 2013; Alex Luigjes: “Glas in lood”
Dinsdag 26 maart 2013; Algemene Ledenvergadering
Dinsdag 23 april 2013; Remco Reiding: “Kind van het Ereveld”
Dinsdag 28 mei 2013;
E.J. Vinkhuysen (oud res. majoor der huzaren en bibliothecaris Museum
Nederlandse Cavalerie): De Oranjes en de regio; Prins Bernhard en de
cavalerie in Amersfoort (voorlopige titel)
Zaterdag 15 juni 2013; Excursie naar Bennekom (Kijk- en Luistermuseum) en Nijmegen (De Valkhof en Ottoonse kapel)
Dinsdag 26 november 2013; Ton Reichgelt: Oud schrift
De lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum
Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden
van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
AANWINSTEN MUSEUM FLEHITE
De erven Albert Fiks (1908-1945) schonken twee tekeningen: een gezicht op Amersfoort (1929)
en botters aan een kade. Wie kan de kade thuisbrengen?
Het is geen gezicht op Spakenburg, dus is het dan toch Amersfoort?
HERDENKINGSBORDEN
Museum Flehite heeft nog enkele herdenkingsborden 1945-1995 in de aanbieding.
Beperkte, genummerde oplage van Royal Goedewaagen naar een ontwerp van C.A. Lion Cachet.
Ze kostten € 45, maar kunnen nu weg voor € 25. Haast u, want op is op!
DE GOUDEN EEUW: ONDERTUSSEN IN AMERSFOORT….
Volgt
u net zoals velen trouw de VPRO/NTR-serie De Gouden Eeuw? En valt het u
ook op dat de serie zo ‘Hollands’ is? Lang niet alles wat in het
welvarende Holland gebeurde, gold ook voor Amersfoort. Daarom
presenteert Museum Flehite de wekelijkse publicatie De Gouden Eeuw:
Ondertussen in Amersfoort. Ook op papier verkrijgbaar in het museum of
digitaal op de website van het museum www.museumflehite.nl. (kies linksboven museum, ga naar activiteiten en ga dan naar het laatste venster ”altijd te zien”)
STROMEND LANDSCHAP; BEVLOEINGSSYSTEMEN IN DE GELDERSE VALLEI
Eric Brinckmann geeft op dinsdag 5 februari een lezing over vloeiweidenstelsels in de Gelderse Vallei. Hij is auteur van het boek ‘Stromend landschap’,
dat de vergeten waterschapsgeschiedenis van middeleeuwse
bevloeiingssystemen vertelt. Alle Nederlandse beken zijn al eeuwen
geleden vergraven, om met het langzaam stromende beekwater zo veel
mogelijk graslanden te kunnen bevloeien.
Vloeiweidensystemen
stempelen het Nederlandse landschap. Eeuwenlang hebben de boeren hun
graslanden bevloeid met beekwater om de opbrengst te vergroten. Pas toen
de kunstmest zijn intrede deed, kwam er een eind aan de praktijk van
het bevloeien.
Het water moest voortaan juist van het land af, in plaats van erop,
want de kostbare kunstmest mocht niet wegspoelen. Maar tot diep in de
negentiende eeuw wilden de boeren juist wel water over hun grasland
laten stromen. Enkelen hebben dat zelfs tot in de vorige eeuw
volgehouden. Zij zorgden voor ingenieuze bevloeiingssystemen, waarmee ze
grond- en oppervlaktewater naar zo veel mogelijk plekken stuurden. Zo
probeerden ze hun weidegronden vorstvrij te houden en tegelijk op een
natuurlijke manier te bemesten met slib of
humus.
De opbrengst op bevloeide gronden was overduidelijk hoger. Bijna overal in Hoog-Nederland zijn restanten van vloeiweidensystemen terug te vinden. Het gaat om allerlei natuur- en landschapselementen: wallen, bekkens, sprengen, flanksloten, kanaaltjes, opvangsloten, overlaten en spaarbekkens, naast het waterstaatkundig erfgoed van houten en stenen stuwen, duikers, schuiven en stuwbruggen. Beken die op het eerste gezicht vrij natuurlijk ogen, blijken in werkelijkheid transportleidingen voor basenrijk mineraalwater. Meer informatie over dit onderwerp is te vinden op de website www.stromendlandschap.nl.
Brinckmann zet in zijn lezing de schijnwerpers op vijf
vloeiweidenstelsels in de Gelderse Vallei, maar uiteraard komt de rest
van Nederland eveneens aan bod.
De lezing begint om 20.00 uur in
Museum Flehite. Ingang: Westsingel 50, 3811 BC Amersfoort. De toegang is
gratis (max. 70 bezoekers). Kom op tijd, want de deur gaat om 20.00 uur
op slot!
De organisatie is in handen van de Werkgroep Natuurlezingen
Amersfoort (WNA), een samenwerkingsverband van KNNV, IVN, Vogelwacht
Utrecht en Gemeente Amersfoort.
HET GOEDE LEVEN VAN CASPAR VAN WITTEL
Het
gedramatiseerde levensverhaal van de in Amersfoort geboren schilder
Caspar van Wittel “Het goede leven van Caspar van Wittel” (La vita bella
di Caspare Vanvitelli) wordt nogmaals uitgevoerd in samenwerking met
het Amersfoorts Vocaal Ensemble o.l.v. Jean Pierre Gendrault en Bart van
Steenbergen (verteller). Datum: zaterdag 9 februari 2013; tijd: 20.00-22.30 uur; toegangsprijs: € 15; Locatie: Bergkerk, Amersfoort.
Kaarten: te reserveren via info@amersfoortsvocaalensemble.nl of op de avond van de voorstelling verkrijgbaar aan de zaal.
HUISHOUDONDERWIJS IN AMERSFOORT
Op woensdagavond 27 februari
geeft cultuurhistoricus Ruud Meijer in Boekhandel Veenendaal een lezing
over de geschiedenis van het huishoudonderwijs. Ruud Meijer zal zijn
lezing baseren op zijn kort geleden verschenen boek BeroepHuisvrouw,
waarin hij de geschiedenis van de drie Amersfoortse huishoudscholen
beschrijft. In zijn boek plaatst Meijer deze geschiedenis tegen de
achtergrond van de veranderingen vanaf het eind van de negentiende eeuw
op maatschappelijk, sociaal-economisch en technologisch gebied.
De
auteur heeft voor zijn boek onderzoek gedaan in Archief Eemland en in
andere archieven en gesprekken gevoerd met vroegere leraressen en
leerlingen. In zijn lezing zal hij de nadruk leggen op de geschiedenis
van de Amersfoortse scholen en de betekenis van deze scholen voor de
stad en voor het huishoudonderwijs in het algemeen.
De lezing vindt plaats op de eerste verdieping van Boekhandel Veenendaal, Langestraat 33 te Amersfoort. De lezing begint om 20.00 uur en zal rond 22.00 uur afgelopen zijn. Entreekaarten à € 7,00 kunnen vooraf gereserveerd worden in de boekhandel. Na afloop van de lezing zal Ruud Meijer zijn boek Beroep huisvrouw, Geschiedenis van het Amersfoortse huishoudonderwijs signeren. Het boek is in Boekhandel Veenendaal verkrijgbaar voor € 27,00.
Gedurende de hele maand februari zal er in Boekhandel Veenendaal een kleine tentoonstelling te zien zijn van foto’s en objecten die betrekking hebben op de geschiedenis van de Amersfoortse huishoudscholen.
STICHTING SPORTKEI HISTORIE AMERSFOORT
Op 25 januari
jl. presenteerde de stichting twee nieuwe dvd’s. De eerste geeft een
beeld van de in 2006 gemaakte wandeling langs de vele keien die
Amersfoort rijk is, beginnend op de Stadsring bij “de” kei via de
laatste -Portugese- kei bij sportpark Vermeerkwartier en weer terug naar
de keien liggend in Plantsoen-Zuid. Een tweede dvd laat het jubilerende
Cobu-boys zien (inmiddels ook al weer een lustrum verder).
Belangstellenden kunnen contact opnemen met dhr. H. van Surksum (surks028@planet.n).
Voor een verslag van de bijeenkomst zie de website van de Stad
Amersfoort (www.stadamersfoort.nl/voorpagina/sport/unieke filmbeelden
Sportkei-historie)
DE GESCHIEDENIS VAN SOESTERBERG IN KAART GEBRACHT
Na anderhalf jaar van onderzoek is het dan eindelijk zover. Het door Jan de Mos geschreven boek “De geschiedenis van Soesterberg en directe omgeving tot de 20e eeuw” is
verschenen en op 3 februari gepresenteerd. Het boek telt 350 bladzijden
en is rijk geïllustreerd, een omvangrijk lees- en kijkboek. De
winkelprijs bedraagt € 29,95. U kunt het boek kopen bij drogisterij
Sukking in Soesterberg, en de boekhandels Van de Ven in Soest en Kramer
& Van Doorn in Zeist.
Aanleiding
Precies 25 jaar geleden verscheen het
eerste boekje over Soesterberg van Dik Top c.s. Aanleiding was het
150-jarige bestaan van de katholieke parochie. De latere boekjes van Top
geven een goed inzicht van de geschiedenis van het dorp in de 20e eeuw.
Jan de Mos nam bij het 175-jarige bestaan het initiatief om juist de
geschiedenis van daarvoor in kaart te brengen.Deze boeken sluiten mooi
op elkaar aan. Dik Top heeft daarom in dit boek graag het voorwoord
geschreven.
Soesterberg is meer dan een dorp van struikrovers
In
het boek wordt kort stilgestaan bij de historie van het gebied, dat
werd gevormd in de ijstijd. Jagers-verzamelaars trokken daar in die tijd
al over heen. Vele grafheuvels duiden ook op bewoning in de latere
bronstijd. In de middeleeuwen was het nog steeds een verlaten gebied.
Dat veranderde pas in de Gouden Eeuw met de aanleg in 1653 van een
nieuwe weg van Utrecht naar Amersfoort: “de Wegh der Weegen”.
Toen vestigden zich de eerste vaste bewoners op “Den Bergh”. Naast de
rijke adel en bestuurlijke elite was dat een volk van arme daggelders,
bezembinders en bijenhouders. Pas in 1837 kreeg het dorp Soesterberg
zijn officiële naam met een eigen R.K.-kerk en een schooltje. Door de
komst van militairen op Kamp van Zeist maakte Soesterberg zijn eerste
bloeiperiode mee. De jaarlijkse grote manoeuvres trokken duizenden
bezoekers met druk bezochte kermissen. De horeca speelde daar
voortvarend op in. Met de komst van trein en tram werd Soesterberg een
toeristische plek in een mooie omgeving. Maar de echte bloei kwam pas
met de komst van de luchtvaartpioniers in het begin van de 20e eeuw.
In
het boek komen ook de maatschappelijke ontwikkelingen uitvoerig aan
bod. Het geeft daarmee een compleet overzicht van het ontstaan van het
dorp en zijn inwoners. In de naamlijst komen meer dan 600 personen voor.
Het boek is daarom ook voor onderzoekers van stambomen bijzonder
interessant. Verder is er onderzoek gedaan naar de veiligheid rond het
dorp. Het hardnekkige verhaal over struikrovers blijkt overigens een
mythe te zijn.
Achtergrond van de auteur
Jan de Mos
(1944) is geboren in Schiedam. Zijn roots liggen in de accountancy en
fiscale adviespraktijk. Hij heeft bovendien meer dan 20 jaar een
directiefunctie vervuld bij de brancheorganisatie van zorgverzekeraars.
Dat laatste was de reden om in 1979 de jeneverstad te verruilen voor het
vliegdorp. Ook is hij auteur van het boek “Nieuwe dynamiek, gezonde onrust”,
een manifest voor veranderingsprocessen in de gezondheidszorg. Na zijn
pensionering is De Mos gedoken in stamboomonderzoek en
familiegeschiedenis. In 2011 kreeg hij het idee voor zijn onderzoek naar
de vroegere geschiedenis van Soesterberg. Wat begon als een
literatuurstudie eindigde na intensief speurwerk uiteindelijk in een
compleet boekwerk.
NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Zie ook www.ngv.nl bij afdeling Amersfoort e.o.
Afdelingsbijeenkomsten:
Op dinsdagavond 19 februari spreekt de heer Z. Klaasse over het Kadaster.
Op dinsdagavond 12 maart 2013 spreekt mevrouw Daniëlle Teeuwen (IISG Amsterdam) over “Sociale vangnetten in de Gouden Eeuw”.
Op dinsdagavond 16 april 2013 spreekt prof. dr. Joost Jonker over “Economische crises door de eeuwen heen”.
Op dinsdagavond 14 mei 2013 is het onderwerp van mevrouw Rosalien Fiedeldij Dop: “Erochique”.
HISTORISCH CAFE
Historisch Café op 14 februari a.s. van 17.00 tot 19.00 uur in het Stadscafé, Stadhuisplein 7 in Amersfoort.